Belediye Şirketlerinde Sermaye Artışı Nasıl Yapılır?

BELEDİYE ŞİRKETLERİNDE SERMAYE ARTIŞI

Belediye şirketleri ihtiyaç duymaları halinde sermayelerini artırabilirler. Uygulamada belediye şirketlerinin daha çok zararların giderilmesi için sermaye artırımına gittikleri görülmektedir. 
Daha önce ifade edildiği üzere 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun’un 26 ncı maddesinde; belediyeler ve diğer mahalli idareler ile bunların kurdukları birlikler tarafından ticari amaçla faaliyette bulunmak üzere;
1.    Ticari kuruluşlar kurulmasının, 
2.    Mevcut veya kurulacak şirketlere sermaye katılımında bulunmasının,
Cumhurbaşkanının iznine tabi olduğu ifade edilmiş ve kuruluş şartı belirtilmiştir. Buna göre Cumhurbaşkanlığı izni olmaksızın şirket kurulamayacağı hüküm altına alınmıştır. 

AÇIKLAMA:
Madde metninden açıkça görüleceği üzere; belediye şirketlerinin kurulmasında veya mevcut veya kurulacak şirketlere ortak olunmasında Cumhurbaşkanı’ndan izin alınması zorunludur. Kurulmuş veya ortak olunmuş bir şirketin sermayesinin artırılmasında Cumhurbaşkanı’ndan izin alınmasına ilişkin herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.
Buna göre belediye şirketlerinin sermayesinin artırılmadan önce Cumhurbaşkanı’ndan izin alınması gerekmemektedir. 

Diğer taraftan 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 18 inci maddesinde belediye meclisinin görevleri sayılmıştır. Maddenin birinci fıkrasının (i) bendi aşağıdaki gibidir:
i) Bütçe içi işletme ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa tâbi ortaklıklar kurulmasına veya bu ortaklıklardan ayrılmaya, sermaye artışına ve gayrimenkul yatırım ortaklığı kurulmasına karar vermek.

AÇIKLAMA: 
Madde hükmüne sermayesinin artırılması düşünülen belediye şirketi için öncelikle belediye meclisinden sermayenin ne kadar artırılacağına ilişkin bir kararın alınması gerekmektedir. Buna göre belediye açısından belediye şirketinin sermayesinin artırılması için şart olan kısım belediye meclisi kararının varlığıdır.  

Ayrıca burada üzerinde durulması gerekli önemli bir husus intifa hakkının sermaye artışı olarak sermayeye eklenmesinde KDV hesaplanıp hesaplanamayacağı hususudur. Söz konusu hususa ilişkin olarak yargı raporundaki sorguda denetçiler; ….. Büyükşehir Belediyesi tarafından belediye şirketinin sermaye artışında intifa hakkının sermaye olarak konulmasında KDV hesaplanmaması nedeniyle kamu zararı oluştuğunu iddia etmişler ve Sayıştay 6. Dairesi 04.04.2019 tarihli ve 170 no’lu ilamında; 45.536.907,00.-TL tutarındaki 10 yıllık intifa hakkının ayni sermaye karşılığı olarak İzmir Büyükşehir Belediyesi’nce ….. A.Ş.’ye devrinin genel oran olan %18 KDV’ye tabi olduğuna, söz konusu tutardan 8.196.643,26.-TL KDV hesaplanması gerektiğine ve söz konusu tutarın tahsilatının sağlanması için konunun Maliye Bakanlığı’na yazılmasına karar vermiştir.